De samenwerkende rijksinspecties van Toezicht Sociaal Domein (TSD) zijn genomineerd voor de innovatieprijs Handhaving en Toezicht 2018. Die nominatie danken zij aan het onderzoek naar de toegankelijkheid van het sociaal domein, waarbij mensen met een licht verstandelijk beperking (lvb) werden ingezet als mysteryguests. Dit meldt Toezicht Sociaal Domein.
Sinds 2015 is de gemeente de plaats geworden waar inwoners hulp kunnen vragen in het sociaal domein. Onder het sociaal domein valt bijvoorbeeld hulp in het huishouden of bij het vinden van werk. Ook hulp bij schulden of steun bij het opvoeden van kinderen horen hierbij. Deze hulp is voor mensen die het lastig vinden om dit zelf te doen en niemand om zich heen hebben die kan helpen. Dit geldt zeker voor mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor hun is makkelijke toegang een noodzaak.
Mysteryguests
De inspecties van Toezicht Sociaal Domein (TSD) onderzochten in 2017 samen met ervaringsdeskundigen vijf gemeenten; Goes, Amsterdam, Weststellingwerf, Utrecht en Winterswijk. Het burgerperspectief stond centraal door inzet van ervaringsdeskundigen in alle fase van het onderzoek. Daarbij is nauw samengewerkt met de LFB, de cliëntenorganisatie van en door mensen met een licht verstandelijke beperking. Mensen met een licht verstandelijke beperking hebben eerst aangeven wat voor hen belangrijk is. Dat waren zes punten waarop is getoetst. Daarna zijn ze als mysteryguest op pad gegaan met hulpvragen. En ze hebben aan de gemeente zelf hun ervaringen verteld.
Uit het onderzoek blijkt dat als mensen met een licht verstandelijke beperking snel persoonlijk contact hebben, de toegang tot het sociaal domein vrij goed verloopt. Maar dat ze vaak tussentijds afhaken door obstakels die te maken hebben met inrichting van de dienstverlening of het systeem zoals het niet goed doorverwijzen, geen antwoord op mails, moeilijk taalgebruik en ingewikkelde procedures.
Handreiking voor gemeenten
Daarom heeft TSD samen met Stichting Leer Zelf Online de website toegangsociaaldomein.nl ontwikkeld. Op basis van zes punten laat de site zien wat mensen met een licht verstandelijke beperking belangrijk vinden, wat hun ervaringen zijn en hoe de dienstverlening beter kan dankzij handige tips en hulpmiddelen.
Door: Redactie Nationale Zorggids