Wat zou jij doen als ik tegen jou zou zeggen: “Ik ben een stuk beter dan alle andere mensen die ik ken!” Je zou toch raar staan te kijken en denken die heeft een aartje naar haar moertje (degenen die mijn moeder kennen weten wat ik bedoel). Of je neemt me niet serieus en denkt: “Ach gut, een geval van narcisme” of als je je niet zeker voelt ga je er onder zitten en als je goed in je vel zit dan trek je je er niets van aan. In het geval van volken die zich superieur voelen boven andere volken weten we uit het verleden wat er kan gebeuren. Daarom is het zo ongelooflijk dat minister Schippers zo’n uitspraak doet en dat velen, waar ik het niet van zou verwachten het een speech van een staatsman vinden zoals het NRC: “Schippers oproep is zowel scherp als verfrissend”.
Door Marja Ruijterman
“Onze cultuur is een stuk beter dan alle anderen die ik ken,” zei ze. Het blijft bij mij lang hangen die opmerking. Niet alleen omdat het me verbijsterde dat een minister zoiets durft te beweren maar ook door de gesprekken en de schrijfsels van Usha Nalinie Marhé die ziedend was. Ze houdt me goed wakker.
Het borrelt al een tijdje bij me en ik krijg de neiging om in dit blog te schrijven over wat ik allemaal heb geleerd van de kennis uit India. Die kennis heeft mijn leven een totaal andere wending gegeven waardoor ik nu in mezelf geloof en het werk doe dat ik doe. Over hoe ik in Suriname het gevoel kreeg dat alles mogelijk was. Over dat ik daar een stresspreventietraining zou geven en zelf totaal in de stress schoot omdat ik ziek was en ik me schuldig voelde naar degene die me had uitgenodigd voor dit werkbezoek. Mijn Surinaamse vriendin Tieneke Sumter zei heel rustgevend: “Maak je niet druk, ziek lekker uit, dan doen we het van de week en ze belde iedereen en zonder morren werd het verzet.” Had je hier mee moeten aankomen. De vergevingsgezindheid die er heerste nadat Mandela president was geworden in Zuid-Afrika. Na eeuwen uitbuiting en slavernij las ik niets over wraakoefeningen in de zin van ‘wie niet voor ons is, is tegen ons’ om dan een oorlog te beginnen. Er zijn geen grote aantallen doden gevallen en bombardementen uitgevoerd om al die eeuwen van onderdrukking. Wat zouden wij westerlingen daarvan kunnen leren?
Maar goed… ik heb geleerd nooit in de verdediging te gaan en ook niet in de aanval, dus wat dan? Zelf ben ik me ook niet altijd bewust van wat ik zeg of denk, wat zal ik minister Schippers dan kwalijk nemen.
We zouden haar kunnen proberen wakker te schudden en haar helpen te kijken naar de waarde van andere culturen en naar de af en toe afschuwelijke gebeurtenissen die ‘wij’ in gang hebben gezet. Tot haar door te laten dringen hoeveel ouderen nu in eenzaamheid sterven omdat de zorgcentra gesloten zijn en thuiszorg minimaal is. Waar het in andere culturen normaal is dat ouders bij de kinderen blijven wonen wordt dat hier afgestraft met kortingen.
Oh nee, daar ga ik weer, ik zou niet in de verdediging gaan en ik wil ook niet in een oud patroon schieten van cynisme. Dus uitademen en zien wat ik kan doen op mijn eigen bescheiden manier om meer bewustzijn te creëren in mezelf en misschien ook bij anderen over respect naar elkaar en de realisatie dat ons dna voor een verrassend groot deel overeenkomt.
© Nationale Zorggids / Marja Ruijterman